Καλός Σαμαρείτης

 

ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Ενανθρώπιση-Χριστός Ο Χριστός αγαπάει όλους τους ανθρώπους: Παραβολή Σπλαχνικού Σαμαρείτη

ΒΑΘΜΙΔΑ-ΤΑΞΗ: Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ: 1^η από 2

 

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα:

1.    Οι μαθητές να γνωρίσουν μέσα από την παραβολή του καλού Σαμαρείτη ποιος είναι ο πλησίον μας.

2.    Να προσδιορίζουν την αγάπη και τη βοήθεια προς και από τον ξένο ως πρότυπο χριστιανικής ζωής.

Αναλυτική πορεία διδασκαλίας:1η ώρα

ΒΙΩΝΟΝΤΑΣ: Συννεφόλεξο( word cloud)

 Mε τη χρήση του mentimeter.com προβάλλουμε στον προτζέκτορα τη λέξη: «Πλησίον» και ζητάμε από τους μαθητές να πληκτρολογήσουν λέξεις-κλειδιά ή  φράσεις που τους έρχονται στο μυαλό σχετικές με το υπό συζήτηση θέμα . Οι απαντήσεις τους καταγράφονται στην εφαρμογή και δημιουργείται ένα «Συννεφόλεξο» με βάση αυτές, το οποίο παρουσιάζεται στην οθόνη του κεντρικού υπολογιστή για να το βλέπουν όλοι. Ακολουθεί συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης για τις προτάσεις των παιδιών.

Εναλλακτικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί η τεχνική της ιδεοθύελλας με την ίδια λέξη και οι απαντήσεις να καταγραφούν από τον εκπαιδευτικό στον πίνακα.

ΝΟΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝΤΑΣ:Βλέπω/ισχυρίζομαι/αναρωτιέμαι(Τεχνική Έντεχνου Συλλογισμού)

Οι μαθητές επεξεργάζονται σταδιακά μια εικόνα που αναπαριστά τον καλό Σαμαρείτη, σε τρία στάδια, απαντώντας τις εξής ερωτήσεις: α)” τι βλέπω;” β) “τι νομίζω;” γ) “τι αναρωτιέμαι;”. Οι μαθητές  καταγράφουν σε φ.ε. όλες τις απαντήσεις δημιουργώντας τρεις στήλες, αντίστοιχες των τριών ερωτημάτων. Έτσι σταδιακά εισέρχονται σε βαθύτερες πτυχές του έργου και ανακαλύπτουν τις ερμηνείες του, οι οποίες μέσω απλής παρατήρησης δεν θα εντοπίζονταν.

 

 

ΤΙ ΒΛΕΠΩ	ΤΙ ΙΣΧΥΡΙΖΟΜΑΙ	ΤΙ ΑΝΑΡΩΤΙΕΜΑΙ

Αιμέ Μορό (1850-1913), Ο καλός Σαμαρείτης, 1880

ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ:

1.      Επεξεργασία  βιβλικών κειμένων με ερωτήσεις και δημιουργικές δραστηριότητες

2.      5Π και 1Γ

3.   Βίντεο με το edpuzzle

ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΣ: Δραματοποίηση: Μετά από χρόνια ο Ιουδαίος συναντά τον καλό Σαμαρείτη

Εναλλακτικά: Διάδρομος συνείδησης: Ο καλός Σαμαρείτης μόλις αντικρίζει τον πληγωμένο άνθρωπο

 

 

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Διαβάστε την παρακάτω παραβολή και στη συνέχεια να κάνετε τις δραστηριότητες που ακολουθούν:

Δραστηριότητα 1

Τεχνική 5Π και 1

ΠΟΙΟ είναι το γεγονός;	………………………………………………………………
ΠΟΙΟΣ / ΠΟΙΟΙ συμμετείχαν;	…………………………………………………………………
ΠΟΥ συνέβη;	………………………………………………………………………
ΠΟΤΕ συνέβη;	………………………………………………………………
ΠΩΣ συνέβη;	……………………………………………………………………… ……………………………………………………………
ΓΙΑΤΙ συνέβη;	…………………………………................................................................. ………………………………………………………………………………

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Δραστηριότητα 2

Με  βάση το κείμενο  της  διήγησης  της παραβολής, συνεργαστείτε ,βρείτε τα κεντρικά  πρόσωπα  της  παραβολής   και  χαρακτηρίστε  τις  συμπεριφορές  τους.

Οι πρωταγωνιστές της παραβολής

 

1ο πρόσωπο

 

2ο πρόσωπο

 

                       3ο πρόσωπο

 

                       4ο πρόσωπο

 

Δραστηριότητα 3

Προβολή ταινίας

Ο Χριστός με την παραβολή του σπλαχνικού Σαμαρείτη καταργεί τα στερεότυπα της εποχής του. Ας προβληματιστούμε λίγο πάνω σ αυτό:

Θα παρακολουθήσουμε μια σύντομη ταινία μικρού μήκους “Τζαφάρ” (2:38) η οποία έχει δημιουργηθεί με το edpuzzle. Καθώς προβάλλεται θα πρέπει να απαντάτε στις ερωτήσεις που υπάρχουν μέσα στο βίντεο.

https://edpuzzle.com/media/60b17e63d0589c41931ad362

Εναλλακτικά προβάλλουμε μόνο το βίντεο και στο φύλλο εργασίας οι μαθητές απαντούν στις ερωτήσεις.

https://www.youtube.com/watch?v=GVe0uEHdfU4

Παίρνοντας αφορμή από την ταινία προσπαθήστε να αναλύσετε την σκέψη και στάση των προσώπων του βίντεο εστιάζοντας στο φόβο για τον ”ξένο” που είναι διαφορετικός από “εμάς”, απαντώντας στις ερωτήσεις:

Ø  Ποιες πιστεύετε πως μπορεί να ήταν οι κρυφές σκέψεις των πρωταγωνιστών απέναντι  στον “ξένο”

Ø  Παρατηρούμε αντίστοιχες αντιδράσεις με τους πρωταγωνιστές κι εμείς σήμερα στην κοινωνίας μας;

Ø   Σχετίζεται η στάση των ατόμων του βίντεο με το κείμενο του σπλαχνικού  Σαμαρείτη; Αν ναι πως

Ø  Χρειάζεται να ρωτάω ποιόν θα βοηθήσω?

 

ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΣΠΛΑΧΝΙΚΟΥ ΣΑΜΑΡΕΙΤΗ

Λκ 10, 25 Κάποιος νομοδιδάσκαλος παρουσιάστηκε στον Ιησού και, για να τον φέρει σε δύσκολη θέση, τον ρώτησε: «Διδάσκαλε, τι πρέπει να κάνω για να κερδίσω την αιώνια ζωή;» 26 Κι ο Ιησούς του είπε: «Ο Νόμος τι γράφει;» 27 Εκείνος απάντησε: «Να αγαπάς τον Κύριο τον Θεό σου με όλη την καρδιά σου και με όλη την ψυχή σου, με όλη τη δύναμή σου και με όλον τον νου σου · και τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου». 28 «Πολύ σωστά απάντησες», του είπε ο Ιησούς· «αυτό κάνε και θα ζήσεις». 29 Εκείνος όμως, θέλοντας να δικαιολογήσει τον εαυτό του, είπε στον Ιησού: «Και ποιος είναι ο πλησίον μου1 ;» 30 Πήρε τότε αφορμή ο Ιησούς και είπε: «Κάποιος άνθρωπος, κατεβαίνοντας από τα Ιεροσόλυμα για την Ιεριχώ2 , έπεσε πάνω σε ληστές. Αυτοί τον ξεγύμνωσαν, τον τραυμάτισαν κι έφυγαν παρατώντας τον μισοπεθαμένο. 31 Έτυχε να κατεβαίνει από κείνον τον δρόμο και κάποιος ιερέας3 , ο οποίος, παρ' όλο που τον είδε, τον προσπέρασε χωρίς να του δώσει σημασία. 32 Το ίδιο και κάποιος λευίτης4 , που περνούσε από κείνο το μέρος· κι αυτός, παρ' όλο που τον είδε, τον προσπέρασε χωρίς να του δώσει σημασία. 33 Κάποιος όμως Σαμαρείτης,5 που ταξίδευε, ήρθε προς το μέρος του, τον είδε και τον σπλαχνίστηκε. 34 Πήγε κοντά του, άλειψε τις πληγές του με λάδι και κρασί6 και τις έδεσε καλά. Μάλιστα τον ανέβασε στο δικό του το ζώο, τον οδήγησε στο πανδοχείο και φρόντισε γι' αυτόν. 35 Την άλλη μέρα φεύγοντας έβγαλε κι έδωσε στον πανδοχέα δύο δηνάρια7 και του είπε: Φρόντισέ τον, και ό,τι παραπάνω ξοδέψεις, εγώ όταν ξαναπεράσω θα σε πληρώσω». 36 Ποιος λοιπόν από αυτούς τους τρεις, κατά τη γνώμη σου, έγινε «πλησίον» εκείνου που έπεσε στους ληστές;» 37 Κι εκείνος απάντησε: «Αυτός που έμπρακτα έδειξε ευσπλαχνία». Τότε ο Ιησούς του είπε: «Πήγαινε, και να κάνεις και συ το ίδιο».

 

 2η διδακτική ώρα

 

 

ΤΙΤΛΟΣ ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Ενανθρώπιση-Χριστός Ο Χριστός αγαπάει όλους τους ανθρώπους: Ποιος είναι ο πλησίον μου? ( Παραβολή Σπλαχνικού Σαμαρείτη)

ΒΑΘΜΙΔΑ-ΤΑΞΗ: Α΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΕΣ ΩΡΕΣ: 2^η από 2

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα:

1. Να αντιληφθούν οι μαθητές τη σύνδεση των θρησκευτικών πεποιθήσεων και αξιών (αγάπη, βοήθεια για τον πλησίον) με κοινωνικές συμπεριφορές, καθώς και την προέκτασή τους σε στάση ζωής

2. Να εντοπίζουν στην κοινωνία μας ενδεχόμενα στερεότυπα και προκαταλήψεις σε βάρος του ”ξένου” και να τα επεξεργάζονται υπό το φως των όσων γνώρισαν στην παραβολή.

Αναλυτική πορεία διδασκαλίας:2η ώρα

ΒΙΩΝΟΝΤΑΣ: “Τι σε κάνει να το λες αυτό;” (Τεχνική Έντεχνου Συλλογισμού)

Δείχνω στους μαθητές ένα βίντεο από τη σημερινή εποχή που παρουσιάζει έναν εγκαταλελειμμένο άνθρωπο θύμα τροχαίου.

Η επεξεργασία γίνεται με δύο ερωτήματα: “Τι συμβαίνει;” “Τι σε κάνει να το λες αυτό;”

Βίντεο: «Αδιαφορία» για μοτοσικλετιστή μετά από τροχαίο

https://www.youtube.com/watch?v=LvmAhLjtTvc

 

ΝΟΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝΤΑΣ: Λέξεις, σκέψεις στη σειρά

Τα παιδιά αν χρειαστεί διαβάζουν σύντομα την παραβολή για να την ξαναθυμηθούν.Οι μαθητές διατυπώνουν σε χαρτάκια post it, τη γνώμη ή  τη σκέψη τους για την εξής φράση: Αν ο Σαμαρείτης είναι ο Χριστός και ο πληγωμένος είναι ο κάθε  άνθρωπος που υπάρχει σήμερα, ποια λέξη ή φράση απαντά στο ερώτημα « ποιος είναι ο Θεός των χριστιανών?»

 Τα χαρτιά στερεώνονται με μανταλάκια σε ένα κορδόνι/σχοινί που έχει κρεμαστεί στην τάξη. Όλοι-ες μπορούν να τα διαβάσουν και να συζητήσουν.

ΑΝΑΛΥΟΝΤΑΣ: Επεξεργασία  κειμένων με ερωτήσεις και δημιουργικές δραστηριότητες

Οι μαθητές χωρίζονται σε τρεις ομάδες και τους δίνονται διαφορετικά φ.ε. με κείμενα για να τα επεξεργαστούν, στηριζόμενα στη διαφοροποιημένη μάθηση. Μετά την επεξεργασία τους απαντούν σε ερωτήσεις και ανακοινώνουν τα αποτελέσματα στην τάξη.

ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΣ: Τέσσερις γωνίες

 Ο εκπαιδευτικός ορίζει κάθε γωνία της τάξης με κριτήριο μια άποψη (συμφωνώ, δεν συμφωνώ, ούτε συμφωνώ/ούτε διαφωνώ κ.λ.π) . Στη συνέχεια απευθύνει μια φράση ή ερώτηση στο σύνολο της τάξης και οι μαθητές παίρνουν θέση στις αντίστοιχες γωνίες. Οι ομάδες σε κάθε γωνία συζητούν τους λόγους για τους οποίους την επέλεξαν και ένας/μία εκπρόσωπος τους παρουσιάζει στην ολομέλεια.

👤Για να βοηθήσω τον συνάνθρωπό μου πρέπει να τον γνωρίζω

👤Μόνο οι Έλληνες μπορούν να έχουν την αγάπη και συμπαράστασή μου

👤Όλοι αυτοί οι αλλοδαποί που ήρθαν στην Ελλάδα θα μας γεμίσουν αρρώστιες, δεν τους θέλουμε

👤Ο χριστιανισμός είναι θρησκεία έμπρακτης αγάπης

👤Μου είναι πολύ εύκολο να αποδεχτώ σαν πλησίον και να βοηθήσω έναν ναρκομανή

👤Η αγάπη για το Θεό περνάει μέσα από την αγάπη μου προς τον πλησίον

Εναλλακτικά:

Δημιουργική Γραφή

 Δίνεται στους μαθητές ένα υποθετικό σενάριο:  «έρχονται στο τμήμα σας δυο ξένης υπηκοότητας μαθητές πρόσφυγες από τη Συρία. Γράψτε μια παράγραφο που να εκφράζει τις σκέψεις σας, τα συναισθήματά που σας δημιουργούνται, αλλά και τις πιθανές ενέργειές σας.

ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 

  Α ΟΜΑΔΑ

                                                                 

1.     ΟΜΑΔΙΚΗ  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 

Η ιταλική εφημερίδα «IlGiornale» στις  11/11/2013 δημοσίευσε μια φωτογραφία που δείχνει έναν  ημίγυμνο  άνδρα πεσμένο στο δρόμο στο κέντρο του Μιλάνου. Ο άνδρας φαίνεται να βρίσκεται ξαπλωμένος ανάμεσα στα σκουπίδια με το κεφάλι του σε ένα μπουφάν κοντά στον δρόμο. Τη σκηνή θα πρέπει να την αντίκρισαν χιλιάδες περαστικών που όμως κανείς τους δεν σταμάτησε για να προσφέρει τις πρώτες βοήθειες…

·        Πώς  χαρακτηρίζετε  τη  συμπεριφορά  των  περαστικών;

·        Με ποια πρόσωπα της παραβολής σχετίζεται αυτή η  συμπεριφορά;

·        Πώς  εξηγείτε  τη  συμπεριφορά  των  περαστικών;

2. ΟΜΑΔΙΚΗ  ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Τα «άδεια χέρια»

Διαβάστε με προσοχή το κείμενο του Ραούλ Φολλερώ:

 

 

·        Να καταγράψετε παραδείγματα από τη σχολική ζωή για το πώς θα μπορούσατε να γεμίσετε τα «άδεια χέρια»

 

Β ΟΜΑΔΑ:

«Ήρθαν έτσι τα πράγματα, ώστε γύρω μας να αφθονούν οι γυμνοί και οι άστεγοι. Είναι πάμπολλοι οι πρόσφυγες που χτυπούν τις πόρτες μας. Πάμπολλοι είναι και οι ξένοι και οι μετανάστες. Όπου κι αν κοιτάξεις θα δεις χέρια απλωμένα σε ζητιανιά. Για σπίτι έχουν το ύπαιθρο. Κατάλυμα βρίσκουν στις στοές, τις παρόδους και τα ερημικότερα σημεία της αγοράς. Φωλιάζουν σε τρύπες όπως οι νυχτοκόρακες και οι κουκουβάγιες. Το ρούχο τους είναι διάτρητα κουρέλια. Για χωράφι έχουν τη διάθεση όσων δίνουν ελεημοσύνη. Για τροφή, ό,τι τύχει. Πίνουν νερό από τις κρήνες όπως τα ζώα, και για ποτήρια έχουν τις χούφτες τους. Για αποθήκη έχουν την κοιλιά τους, όσο μπορεί αυτή να συγκρατήσει ό,τι μπαίνει μέσα. Τραπέζι τους είναι τα γόνατά τους διπλωμένα. Κρεβάτι, το έδαφος. Μπάνιο, κάποιος ποταμός ή λίμνη, όπως τα έχει προσφέρει ακατέργαστα και κοινά σε όλους ο Θεός. Η ζωή τους είναι πλέον γεμάτη μετακινήσεις και αγριάδα, όμως δεν ήταν έτσι εξαρχής. Ας όψονται η συμφορά και η ανάγκη». Γρηγόριος Νύσσης, Περί φιλοπτωχίας και ευποιίας λόγος α΄, PG 46, 457A-C;

·        Ας παρατηρήσουμε  τη φωτογραφία του Γιάννη Μπεχράκη (1960-2019), η οποία απεικονίζει έναν ξένο, έναν πρόσφυγα, με την κόρη του στην πορεία προς τα σύνορα. Συσχετίζοντάς την με το κείμενο του Γρ. Νύσσης, θεωρείτε πως είναι τελικά μόνο σύγχρονο φαινόμενο οι μετακινήσεις?

……………………………………………………………………………………………………………

·        Ποια προβλήματα ανακύπτουν, φέρνοντας τον ξένο μέσα στην καθημερινότητα του υπόλοιπου κόσμου?

………………………………………………………………………………………………………………..

 

Γ΄ΟΜΑΔΑ

Η εικόνα μας δείχνει μια περίπτωση περιθωριοποιημένου προσώπου που καθημερινά συναντούμε.

Ø  Μελετήστε την εικόνα και καταγράψτε την άποψή σας για τη στάση που έχουμε απέναντι «στον διαφορετικό από εμάς», λαμβάνοντας υπόψη και την άποψη του σύγχρονου αμερικανού θεολόγου Τζόζεφ Φλέτσερ που είπε: "Αντίθετο της αγάπης δεν είναι το μίσος αλλά η αδιαφορία"

Εκείνος ο οποίος αγαπάει είναι μεγαλόψυχος κι ανεκτικός, είναι καλοσυνάτος, ευεργετικός και ωφέλιμος, δε ζηλοφθονεί, δεν υπερηφανεύεται, δεν φέρεται με αλαζονεία, δεν πράττει άσχημα, δε ζητεί τα δικά του συμφέροντα, δε ερεθίζεται από θυμό και οργή, δε σκέπτεται ποτέ κακό κατά του πλησίον, ούτε λογαριάζει το κακό που έπαθε από αυτόν. Δεν χαίρεται όταν βλέπει να γίνεται αδικία, χαίρεται όμως όταν βλέπει την αλήθεια να επικρατεί. Η αγάπη τα πάντα ανέχεται, στα πάντα εμπιστεύεται, για πάντα ελπίζει, τα πάντα υπομένει.».        (Α΄ Κορ. 13,4-7

Ø  Να γράψετε ποια  είναι τα χαρακτηριστικά του ανθρώπου που αγαπάει?